Van Goghs Drentse werken voor het eerst samen te zien

Het Drents Museum start op 20 juni 2023 de kaartverkoop voor de tentoonstelling Op reis met Vincent – Van Gogh in Drenthe. Nooit eerder was de Drentse periode van Vincent van Gogh onderwerp voor een grote tentoonstelling. Op reis met Vincent neemt de bezoeker mee op Van Goghs Drentse avontuur en volgt zijn omzwervingen door het Drenthe van 1883. 140 jaar nadat Vincent in Drenthe arriveerde zijn zoveel mogelijk werken uit zijn Drentse oeuvre voor het eerst bij elkaar te zien. Op reis met Vincent – Van Gogh in Drenthe is van maandag 11 september 2023 tot en met  zondag 7 januari 2024 te zien in Assen. 

Op dinsdag 11 september 1883 – dit jaar precies 140 jaar geleden – stapt Vincent van Gogh (1853-1890) op de laatste trein van Den Haag naar Drenthe. Hij verblijft enkele weken in Hoogeveen en trekt vervolgens naar Nieuw-Amsterdam en Veenoord waar hij onder meer De Turfschuit en Onkruid verbrandende boer schildert. Ook maakt hij een dagtrip naar Zweeloo. Uit zijn brieven blijkt dat hij tijdens zijn verblijf een groot aantal werken maakte, maar het merendeel daarvan is verloren gegaan.

Exclusief oeuvre
Naast enkele tientallen aquarellen en tekeningen zijn er vandaag de dag zijn nog slechts zes schilderijen uit de Drentse periode bekend. Het in 2019 samen met het Van Gogh Museum aangekochte werk Onkruid verbrandende boer, is daar één van. In de tentoonstelling Op reis met Vincent zijn meer dan twintig Van Goghs te zien, maar ook schilderijen, aquarellen en tekeningen van inspiratiebronnen en tijdgenoten. 

Kiemen in de Drentse grond
De Drentse periode in het oeuvre van Van Gogh is van grote betekenis. Tijdens zijn reis door Drenthe maakt Vincent grote ontwikkelingen door als mens en kunstenaar. Hij heeft er de tijd en de ruimte om na te denken over zijn kunstenaarschap en te experimenteren met technieken. Op reis met Vincent laat werk zien van de inspiratiebronnen die hij noemt in de brieven aan zijn broer Theo, zoals Jacob van Ruisdael, Jules Dupré en Jean-François Millet. Ook tijdgenoten als Anton Mauve en Anthon van Rappard zijn vertegenwoordigd in de tentoonstelling. 

Van Goghs Drentse oeuvre reist de wereld over
‘Het bijeenbrengen van Van Goghs Drentse oeuvre is niet eenvoudig geweest. De werken zijn vaak kwetsbaar en zijn verspreid over collecties in landen over de hele wereld of hebben soms een onbekende verblijfsplaats.’ Annemiek Rens, hoofdconservator van het Drents Museum, is ’trots dat we zoveel Drentse schilderijen en tekeningen in Assen kunnen presenteren’. De tentoonstelling komt tot stand dankzij bruiklenen van een groot aantal musea, waaronder het Van Gogh Museum, Kröller-Möller Museum, Rijksmuseum, Musée d’Orsay (Parijs) en Museo Soumaya (Mexico-Stad) en particuliere bruikleengevers. 

Onbekend hoofdstuk na 140 jaar uitgeschreven
Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie in zowel een Nederlandse als een Engelse editie, uitgegeven door Waanders Uitgevers. In dit boek duikt Annemiek Rens in wat decennia lang het minst bekende hoofdstuk uit het bekende levensverhaal van Vincent van Gogh is geweest; de Drentse periode. Ook bevat het boek een essay van Jan van Zijverden (Drents Museum) en Mark Goslinga (Drents Archief) waar het Drenthe van 1883 besproken wordt. De uitgave Op reis met Vincent is een studie naar de betekenis van zijn Drentse oeuvre, vanuit kunsthistorisch en eigentijds perspectief bekeken. 

Afbeelding: Vincent van Gogh, Onkruid verbrandende boer, Drenthe, 1883, olieverf op paneel, 30,5 x 39,5 cm, Drents Museum / Van Gogh Museum (aangekocht met steun van de VriendenLoterij, Mondriaanfonds, Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds Impressionisme/Claude Monet Fonds, het Hendrickje Fonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds), Vincent van Gogh Stichting, Provincie Drenthe, Stichting Beringer Hazewinkel, Stichting Steunfonds Drents Museum en Stichting Vrienden van het Drents Museum)