Dijkbalkons & Dijkstoelen Lauwersoog
Op vrijdag 8 juni werden in het kader van het Programma Lauwersoog twee dijkbalkons en twee dijkstoelen aan het wandel & fietsnetwerk “Lauwersom” officieel geopend. De objecten bieden wisselend en op een nieuwe manier zicht op het Unesco werelderfgoed De Wadden, het Lauwersmeer, de havens en op Lauwersoog zelf. Provincie en gemeente De Marne hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd om toeristen aan te trekken en het gebied voor wandelaars en fietsers aantrekkelijker te maken.
De dijkbalkons zijn ontworpen door de combinatie Studio Melle Koot en MINT Architecten. Vanaf de eerste schetsen stond de referentie naar de visserij voor het duo als een paal boven water. De visserij is een belangrijk onderdeel van de historie en de identiteit van Lauwersoog. Het eerste balkon ‘De Fuiken’ verbeeldt uitvergrote palingfuiken die boven de dijk hangen en uitnodigen om in te klimmen. Vanuit de netten geniet de bezoeker van het spectaculaire uitzicht over het Lauwersmeer. Een van de drie fuiken is uitgevoerd in een patchwork van resten van verschillende visnetten. Dit patchwork staat symbool alle resten van netten die in zee achterblijven en bijdragen aan de vervuiling van de oceaan.
Het tweede balkon van het duo Studio Melle Koot en MINT Architecten, het Vizier, is vormgegeven als een uitvergrootte palingtrommel. Het balkon richt zijn vizier op het Lauwersmeer en kadert het uitzicht. De binnenkant van de trommel heeft een tekening die de palingtrek vanuit de paaigronden in de Sargassozee symboliseert.
Belangrijk onderdeel van het ontwerp van deze twee dijkbalkons vormen de betonnen trappen die spelenderwijs de dijk op meanderen en de haven met de dijk verbinden. De trappen op zichzelf zijn verblijfsplekken waar het heerlijk toeven is met het uitzicht op de haven en het Lauwersmeer.
De dijkstoelen nam het ontwerpersduo Ben van der Meer van Vector.i Architects en Lambert Kamps voor hun rekening, met als titel “Ode aan het gemaakte land”. Het duo heeft zich laten inspireren door de nog korte bestaansgeschiedenis van Lauwersoog en de betekenis van de dijken voor Nederland, Groningen en Friesland. Het ontwerpersduo wil met het ontwerp het verhaal van het door mensen(handen) gemaakte land, wat Lauwersoog is, vertellen. Geïnspireerd op de situatie aan de Friese zijde van Lauwersoog is de dijk bij de Groningse entree van Lauwersoog opgehoogd, tot deze plotseling en wellicht vervreemdend eindigt in een slotstuk: ‘De Uitkijkdijk.’ Daar wordt de dijk rechtstandig afgesneden en beëindigd met een elegante trapopgang.
Via deze trap is het uitkijkpunt bereikbaar dat zicht biedt over de gebouwen van de haven heen, op de Waddenzee en het Lauwersmeer en naar beide havens, de zoete en de zoute. Met deze verhoging van de dijk symboliseert dit kunstwerk niet alleen het verhaal van het gemaakte land uit het verleden maar ook die van de toekomst. Het is een van de eerste stukje Nederlandse dijk dat ver boven het huidige deltaniveau wordt verhoogd. Een representatie van de nabije toekomst van de Nederlandse kustlijn reagerend op het scenario van de stijgende zeespiegel dat wereldwijd een actueel thema is.
De tweede dijkstoel van het duo Ben van der Meer en Lambert Kamps, ‘De Periscoop’, biedt vanaf het plein een drietal vergezichten met behulp van een optisch systeem van verrekijkers en spiegels. De vormgeving van de driepotige constructie is gebaseerd op de bakens overal langs de kust te vinden zijn als herkenningsteken voor de scheepvaart. De constructie vormt zelf een nieuw baken voor Lauwersoog. Symbolisch wordt er ‘terug gekeken’ over het Lauwersmeer naar Oostmahorn en Zoutkamp, de havens die aan de zee lagen voordat Lauwersoog gebouwd werd. De middelste kijker is gericht op Schiermonnikoog en de Waddenzee. Het kunstwerk staat midden in deze ‘driehoek’ en benadrukt hiermee de positie van Lauwersoog als schakel tussen zee en meer en water en land.
