Emmen: dé hotspot voor biobased economy en groene chemie

Gemeente Emmen gaat voor een toekomstbestendige biobased economy en groene chemiecluster. In een biobased economy wordt biomassa als grondstof gebruikt voor de productie van energie, kunststof en brandstof. Wethouder Guido Rink over groene chemie: “Vergroening op het gebied van energie en grondstoffen die gebruikt worden is noodzakelijk. Het fossiele is eindig en de uitstoot van CO2 moet omlaag. Die innovatie in, en vergroening van, de sector is wat wij bedoelen met groene chemie. We zijn hier in Emmen heel hard mee bezig.”

Hij vervolgt: “Chemport Europe is hier gevestigd, dat zet zich in voor de ontwikkeling van een groenere chemische sector. Daarnaast hebben we bedrijven zoals Teijin Aramid: de grootste aramidefabriek ter wereld staat hier in Emmen. Van de duurzame aramide die zij produceren worden onder andere autobanden gemaakt en van hun product Twaron worden onder andere kogelvrije vesten gemaakt.” De wethouder noemt ook DSM: “Zij maken speciale hittebestendige polyesters en nieuwe biobased polymeren. DSM heeft drie fabrieken op het EMMTEC industrieterrein in Emmen.”

Een ander ‘paradepaardje’ is de eerste beweegbare brug ter wereld die van biocomposiet is gemaakt, deze staat in Wildlands. De dierentuin heeft deze brug van geperste vlasvezel en biologische hars laten maken door Machine Fabriek Emmen. “Met deze ondernemingen en nog veel meer zijn wij echt het vliegwiel van de regio als het gaat om biobased economy en groene chemie”, benadrukt wethouder Rink.

Faciliteren en stimuleren
De gemeente faciliteert en stimuleert innovatieve bedrijven. “Dat doen we onder andere met het bedrijfsnetwerk SUSPACC: het Sustainable Products and Chemicals Cluster. Dat behartigt de belangen van bedrijven in de groene chemie. Heel verschillende ondernemingen zijn hierbij aangesloten. Wij enthousiasmeren bedrijven om deel te nemen in dergelijke netwerken, we zorgen voor verbindingen tussen bedrijven en onderwijsinstellingen en maken in onze eigen uitingen als gemeente duidelijk dat hier unieke dingen gebeuren. Dat trekt bedrijven aan die zich in hetzelfde vakgebied bewegen en er profijt van hebben zich hier te vestigen.” Daarmee maakt de wethouder het doel van de gemeentelijke profilering duidelijk: het behouden van banen in de genoemde sectoren en het uitbreiden van werkgelegenheid door groeiende productie en overnames. “Die effecten zien we ook duidelijk.”

Rink noemt het bezoek dat de gemeente onlangs bracht aan Chemelot, in het Limburgse Geleen. “Voor wat betreft het industriepark valt op dat Chemelot inzet op groene grondstoffen; de ‘reststoffen’ die vrijkomen bij de productie worden gebruikt voor energieopwekking. Emmen zet juist in op mechanische recycling en sinds 2019 ook op chemische recycling door het bedrijf Cumapol, in samenwerking met Morssinkhof.” De wethouder vervolgt: “Door gericht aan te geven waar wij goed in zijn, krijgen we zowel nationaal als internationaal meer naamsbekendheid.”

Groen goud
Emmen heeft groen goud in handen, dat is duidelijk. “De kennis die onze bedrijven gezamenlijk hebben, is uniek. Bovendien willen we studenten verleiden om in de genoemde sectoren keuzes te maken.” NHL Stenden Hogeschool heeft een vestiging in Emmen, waar opleidingen op het gebied van biobased plastics gevolgd kunnen worden. Rink: “Bovendien heeft de RUG aangekondigd in Emmen aan de slag te gaan met onderzoeksfaciliteiten op het gebied van groene chemie. We hebben straks een goede doorlopende leerlijn: van mbo tot universitair niveau kunnen studenten aan de slag én doorstromen naar bedrijven in de regio.”

Programma’s versterken groene chemiesector
Het komt de gemeente overigens niet zomaar aanwaaien. Onder andere een uitgebreide set van aanvragen bij het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) leverde Emmen voldoende middelen op om programma’s op te zetten die de groene chemiesector versterken. “Dankzij deze subsidies kunnen we 11 miljoen euro besteden aan programma’s die onze biobased economy en groene chemiecluster toekomstbestendig maken.”

De wethouder noemt als voorbeeldprogramma de intensieve samenwerking van een bedrijvencluster met onderwijsinstellingen. “In een hybride leeromgeving stellen bedrijven up-to-date materiaal beschikbaar waar studenten mee werken. Voor opleidingen is het te kostbaar om de nieuwste machines aan te schaffen, daarom is deze samenwerking cruciaal.” Die moet bovendien leiden tot vakmensen die in de regio aan het werk gaan. Ook het bijscholen of omscholen van werknemers is enorm belangrijk, benadrukt Rink. “De energietransitie brengt nieuwe banen met zich mee; denk aan waterstofengineers en solar-engineers. Samen met het bedrijfsleven en het onderwijs zorgen we ook voor werknemers voor een hybride leeromgeving, waarin kennis wordt gedeeld.”

Wethouder Rink besluit: “Biobased economy en groene chemie mag dan een nichemarkt zijn: het is wel de toekomst. We worden ons met z’n allen veel bewuster van onze consumptie-, productie- en afvalproblemen. We zorgen er nu voor dat afval afbreekbaar is, dat we het materiaal uit elkaar halen en opnieuw gebruiken. Het probleem speelt zich nu af, maar de oplossing ook!”

GZI NEXT
De gaszuiveringsinstallatie GZI in Emmen is ontmanteld, maar wordt ingezet voor een uniek project: GZI NEXT. Samen met Provincie Drenthe, EMMTEC services, New Energy Coalition, Gasunie, Gasunie Transport Services (GTS) en de NAM, onderzoekt de gemeente Emmen of de locatie hergebruikt kan worden voor het transporteren van groene waterstof. Wethouder Rink: “De infrastructuur ligt er. Door elektrolyse te gebruiken willen we van zonne-energie waterstof maken, die vervolgens vervoerd kan worden. Dit project is een blauwdruk om het Nederlandse aardgasnet in te zetten voor het transporteren van duurzame energie.” Rink is enthousiast en benadrukt dat minister Wiebes van Economische Zaken dat eveneens is. “Hij heeft in één van zijn kamerbrieven gerefereerd aan dit project.”

Fotobijschrift: Wethouder Guido Rink. Foto: Martin Laning