Mercado in Groningen is opgeleverd
Met de oplevering van Mercado en de herinrichting van de Rode Weeshuisstraat krijgt het noorden van de Groningse binnenstad een kwaliteitsimpuls. Het gebouw en het nieuwe aangrenzende Stalplein belichamen de stadstransformatie gericht op voetgangers en ontmoeting. Het ontwerp van Mercado en het stedenbouwkundig plan voor de Rode Weeshuisstraat zijn gemaakt door architectencombinatie De Zwarte Hond en Loer Architecten in opdracht van ontwikkelaars MWPO en Beauvast. Mercado heeft een monumentale plint met daarboven 41 duurzame appartementen gebouwd door Plegt Vos.
Revitalisering noordelijke binnenstad
In het nieuwe stedenbouwkundig plan is de Rode Weeshuisstraat niet langer de achterkant van de Grote Markt, maar de voorkant van de noordelijke binnenstad. Bovendien maken auto’s plaats voor voetgangers en creëert Mercado – dat een voormalig V&D opslagpand vervangt – ruimte voor een nieuw stadsplein met een compactere footprint. De herinrichting van de straat is gecombineerd met een royale transparante plint van 6 meter hoog en vormt samen met het nieuwe plein een ontmoetingsplek.
Mercado vormt qua schaal de schakel tussen de Grote Markt en de Rode Weeshuisstraat. De bebouwing aan de Grote Markt kent een grotere schaal dan de panden aan de noordzijde van de Rode Weeshuisstraat, waaronder het weeshuis. Mercado verbindt deze schalen door zijn vertrappende volume. Hoog waar kan, en lager waar moet. Het resultaat is een gebouw dat qua schaalniveau goed past in de binnenstad en toch eigen is.
Vakmanschap en eigenheid
Voor de gevel van Mercado is gebruik gemaakt van keramische gevelelementen. In nauwe samenwerking met keramiek-producent NBK en gevelbouwer Bijlbouw is er door middel van bemonstering en mockups gezocht naar de perfecte groenblauwe glazuur voor de gevel met maatwerk-details. Door de glans heeft het gebouw bij elk weertype een andere kleur en is er een gelaagdheid in kleur en vorm te ontdekken.
Deze grote keramische elementen, die blijk geven van vakmanschap, refereren aan de rijkheid van historische gebouwen in Groningen en de optimistische rauwheid van de wederopbouwarchitectuur. De wederopbouwarchitectuur aan de Grote Markt wordt gekenmerkt door glas, prefabbeton en natuursteen. Het weeshuis kenmerkt zich juist door zijn ornamenten en gestucte gevels met pasteltinten. Met zijn beige klei en een semi-transparante glazuur past Mercado enerzijds goed bij het pastelkleurige weeshuis, en anderzijds goed bij de steenachtige materialen in het naoorlogse bouwblok.
Flexibel, aardgasvrij en natuurinclusief
De begane grond is toekomstbestendig gemaakt door trappen en liften aan de zijkant van het gebouw te plaatsen. Hierdoor ontstaat een open monumentale ruimte die flexibel in te delen is voor publieke functies gericht op ontmoeting. Onder het gebouw zijn bronnen geslagen voor warmte- en koudeopslag (WKO). In combinatie met warmtepompen heeft het hele gebouw daarmee een aardgasvrije installatie gekregen.
De verticale tuin langs de gevel voorziet het gebouw van 3.800 planten en draagt bij aan de biodiversiteit. Op de zuidgevel zijn de balkons voorzien van klimplanten als groene privacyschermen. Het getrapte gebouwvolume biedt plek aan dakterrassen waarbij de kleurrijke planten en bomen onderdeel uitmaken van het ontwerp. Voor het gebouw zijn speciale plantenbakken ontwikkeld met een uniek kleurenpatroon, passend bij het gebouw. Zowel de dakterrassen als de geveltuinen worden via een computersysteem bewaterd en periodiek onderhouden door een hovenier.
Succesvolle transformatie
De Rode Weeshuisstraat is in vijf jaar getransformeerd van een donkere achterafstraat naar een bijzondere ontmoetingsplek. Frank Loer (Loer Architecten) en Henk Stadens (De Zwarte Hond): “Het stedenbouwkundig plan geeft het noordelijke deel van de binnenstad de allure die het verdient. Mercado en de getransformeerde Rode Weeshuisstraat geven een impuls aan de binnenstad. De monumentale plint, het groen en de keramische gevel voegen daarbij een buitengewone kwaliteit toe aan de Groningse binnenstad.”
foto: Sebastian van Damme
