Het verschil tussen een dure les en een fijne nachtrust

Vorig jaar werd ik benaderd door een adviesbureau. Een blikseminslag vlakbij hun kantoor had forse schade veroorzaakt aan de lichtinstallatie, het toegangscontrolesysteem én hun computerapparatuur. Hoe was het in vredesnaam mogelijk dat al die apparatuur defect was geraakt? Hun pand was toch voorzien van externe én interne bliksembeveiliging volgens NEN EN IEC 62305?

Nu verkeren bedrijven en instellingen wel vaker in de veronderstelling dat een bliksem-beveiligingssysteem per definitie apparatuur beschermt. Maar dit is niet altijd het geval. Dit bleek ook uit ons onderzoek naar de interne bliksembeveiliging bij dit bureau. Die was ontworpen op het voorkomen van brand, bouwkundige schade en persoonlijk letsel. Schade aan apparatuur was nog steeds mogelijk.

Bliksem die gebouw binnendringt

Bij steeds meer bedrijven en instellingen is dit een punt van aandacht. Zeker omdat gebouwen en kantoren tegenwoordig vol staan met kwetsbare IT-systemen, geautomatiseerde processen en hightech installaties. Komt nog eens bij dat er in de ondergrond steeds meer kabels en leidingen te vinden zijn. Dit vergroot de kans dat wanneer de bliksem op honderd meter afstand inslaat, deze toch een gebouw binnendringt. De piekspanning die vervolgens in je netwerk ontstaat, kan schade aan installaties, apparatuur en netwerken veroorzaken.

Het is niet verwonderlijk dat ik de laatste jaren steeds vaker forse schades tegenkom (die niet vergoed worden) aan installaties en systemen. Schades die je had kunnen voorkomen wanneer er was geïnvesteerd in een beveiligingsconcept dat álle risico’s afdekt. Dus, niet alleen voldoende koper op het dak tegen een directe inslag. Maar ook een interne beveiliging die voorkomt dat piekspanningen jouw pand binnendringen.

Onvoldoende beveiligd

Ondanks dat de bliksemnorm zo’n interne bliksembeveiliging verplicht stelt, wordt deze geregeld ‘vergeten’ of onvoldoende meegenomen. Om kosten te drukken, omdat risico’s niet goed worden ingeschat of omdat de technische kennis niet voorhanden is. Bij het adviesbureau in kwestie waren de risico’s vooraf niet goed onderkend óf de bliksem-potentiaalvereffening onvoldoende uitgevoerd. Achteraf gezien een peperdure misser.

Daarom wil ik gebouweigenaren op het hart drukken om eens goed te kijken naar hun bliksembeveiliging. Wat wil je beveiligen, wat eist de verzekeraar en past jouw beveiligingsconcept hier nog bij? Kom je er niet uit? Laat je beveiliging checken door een expert die denkt vanuit het totaalconcept. Of dat nu bij mij of de concurrent is, dat is aan jou. Maar doe het. Want zeker bij het voorkomen van bliksemschade geldt: ‘better safe than sorry’.
Het bureau in kwestie? Dat heeft inmiddels gekozen voor een totaalconcept waarin de bescherming van hun apparatuur goed is meegenomen. Een dure les. ‘Maar’, zo vertrouwde de klant mij toe: ‘het slaapt bij onweer een stuk fijner nu ik weet dat alle risico’s wél goed zijn afgedekt.’

Johan Hofland
bliksemveiligheidsexpert bij van der Heide