Groningen is de afgelopen maanden niet uit het nieuws geweest en terecht. In die periode is veel aandacht geweest in de media en de politiek over de mijnbouwschade als gevolg van gaswinning. Na bijna een jaar zonder schade protocol te hebben gezeten ligt er een nieuw protocol met goedkeuring van de maatschappelijke stuurgroepen. De aankomende periode wordt dit protocol verder uitgewerkt en vanaf 19 maart 2018 kan schade worden gemeld bij het instituut mijnbouwschade.
Schade die wordt veroorzaakt is een onrechtmatige daad en moet worden vergoed. Hoe deze vergoeding wordt vastgesteld en betaald wordt afgesproken tussen schadeleider en schadeveroorzaker. In situaties waarbij veel schadeleiders zijn ligt het voor de hand om de afspraken/procedure vast te leggen in een protocol. Een dergelijk protocol is echter niet bindend voor de schadeleider omdat deze immers niet deel heeft genomen aan het samenstellen van deze afspraken. Bij mijnbouwschade staat de schadeleider daarom veelal tegenover grote bedrijven en is de verhouding tussen partijen ver te zoeken. Daarom heeft de overheid in overleg met de volksvertegenwoordigers afspraken gemaakt en vastgelegd in het nieuwe protocol. Op dit moment is dit protocol alleen van toepassing op schade die kan zijn veroorzaakt door mijnbouwactiviteiten in het Groningerveld en opslag Norg.
Er gaan dingen veranderen. Vanaf 19 maart 2018 kan schade worden gemeld bij het (tijdelijk) Instituut Mijnbouwschade (IM). In het protocol is bepaald dat het IM zelf de werkwijze moet vaststellen. Dit betekent dat achter de schermen hard wordt gewerkt aan de invulling hiervan en vanaf 19 maart moet duidelijk zijn hoe de exacte stappen worden ingericht.
Een duidelijke wijziging is het plaatsen van de schadeafwikkeling in het bestuursrecht. Dit is juridisch een hele andere aanpak en dient de afwikkeling conform de “algemene wet bestuursrecht”.
Schade-inspectie en beslissing
Het IM gaat over de beslissing van de aansprakelijkheid en de schadevergoeding. De commissie wordt geadviseerd door deskundigen. Deze deskundigen zullen op basis van huidige kennis en omkering bewijslast moeten adviseren. Beperkingen die in het verleden bestonden, zoals contouren, zijn niet meer van toepassing en per schademelding moet de oorzaak worden gewogen.
De deskundige dient in elk geval onafhankelijk te zijn en kennis te hebben van de materie. Dit gegeven zorgt voor uitsluitsel van alle experts die voor het CVW/de NAM werkzaam zijn of zijn geweest. Het is van belang dat schademelder dit controleert en ook bezwaar maakt wanneer hij of zij het niet eens is met de samenstelling. In het bestuursrecht is zelfs geregeld dat schademelder zijn voorkeur kan uitspreken over de aan te stellen expert.
Schadevergoeding
In het schadeprotocol is geregeld dat naast de fysieke schade ook andere kosten vergoed worden zoals een thuisblijfvergoeding, schoonmaakkosten en een overlastvergoeding. Hiernaast is geregeld dat advieskosten ook worden vergoed. Voor alle schadeposten geldt dat deze als dit aantoonbaar is, volledig worden vergoed, in de andere gevallen geldt dat de bedragen uit een tabel worden overgenomen.
De verschillen
In het oude protocol had de NAM/CVW grote vrijheid bij de beslissing tot wel of niet uitkeren van de schade. In het nieuweprotocol heeft het IM de mogelijkheid om adviezen een op een over te nemen. Als zij afwijken moet dit op basis van het protocol goed worden onderbouwd en is bezwaar tegen de beslissing mogelijk. Van belang is dat de schade onafhankelijk wordt beoordeeld. Bent u schademelder? Let dan op die onafhankelijkheid en check ook of u de mogelijkheid wordt gegeven om reactie te geven op het concept-deskundige rapport. Als schademelder heeft u de mogelijkheid om een eigen adviseur voor te dragen. Hoe het IM hier invulling aangeeft is op dit moment nog niet duidelijk.
