Op Bedrijvenpark Edama in Uithuizen zijn ondernemers samen met de gemeente Het Hogeland en Groningen Werkt Slim bezig met een bijzonder project. Het doel? Het meest klimaatbestendige bedrijventerrein van Nederland worden. Wat begon met zorgen over veiligheid en uitstraling, is uitgegroeid tot een ambitieus plan voor collectieve verduurzaming.
Problemen omzetten in kansen. Dat is waar Ada Kruiter, aanjager bij het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen voor de gemeente Het Hogeland, goed in is. Samen met ondernemers zoals Aaltje Bolhuis van hoveniersbedrijf De Wilde Appel maakt ze werk van het klimaatbestendig maken van Bedrijvenpark Edama. Maar hoe pak je zoiets aan en wat levert het op?
Van probleem naar oplossing
Het project op Bedrijvenpark Edama startte begin 2024 vanuit een concrete behoefte, vertelt Kruiter. “Het begint vaak met een probleem op een bedrijventerrein. In dit geval ging het om veiligheid, aantrekkelijkheid en slecht onderhoud. Het terrein bestaat sinds 1990 en was behoorlijk verouderd.”
Als aanjager gaat Kruiter, samen met de werkgroep van Edama, aan de slag met het omzetten van problemen in oplossingen. “Voor het veiligheidsprobleem zijn we begonnen met een inventarisatie van camera’s die bedrijven zelf hadden of die we moesten ophangen. Dit heeft geleid tot een app-groep en meer camera’s.”
Maar er was meer nodig. “Het ging ook over verkeersveiligheid en de onaantrekkelijkheid van het terrein.” Aaltje Bolhuis, voorzitter van de inmiddels opgerichte Vereniging Bedrijvenpark Edama, bevestigt de noodzaak van verandering: “De bestrating en verlichting waren verouderd. Het terrein was echt toe aan een opknapbeurt.”
Een ambitieus doel
De samenwerking kreeg een extra impuls toen wethouder Eltjo Dijkhuis in april 2024 op bezoek kwam. “Toen hebben we gezegd dat we het mooiste, groenste en meest klimaatbestendige bedrijventerrein van Nederland willen worden,” vertelt Kruiter. “De wethouder was direct enthousiast en ging er volledig achter staan.”
Dit ambitieuze doel bracht de betrokken partijen samen: de ondernemers, gemeente Het Hogeland, provincie Groningen, ondernemersfonds Het Hogeland, Handelsvereniging Uithuizen en de Rabobank. Bolhuis: “De gemeente kwam met de vraag of zij ons industriepark als een pilot konden zien. Ze wilden het upgraden naar verduurzaming, zodat het terrein de komende dertig jaar weer vooruit kan.”
“In het ontwerp van LAOS Landschapsarchitecten is die ambitie al gelukt,” zegt Kruiter. “Maar de uitvoering heeft natuurlijk nog veel meer haken en ogen. Je hebt de politieke wil en middelen nodig, want hier gaan behoorlijk wat euro’s in om. En je moet rekening houden met wet- en regelgeving.”
Ecologisch verantwoord
Wat maakt het ontwerp van Bedrijvenpark Edama zo bijzonder? Kruiter: “Alles wordt volledig ecologisch verantwoord aangelegd. Een belangrijk aspect is ook dat alle bedrijven die dat willen, zich kunnen aanmelden voor een ontwerp om hun eigen terrein te vergroenen. Met stichting GreenDustry hebben we inmiddels voor vijf bedrijven een ontwerp gemaakt. We verwachten dat dit najaar de eerste bedrijven al vergroend zijn. Dan heb je het over groene daken, groene gevels, biodiverse tuinen, klimaatadaptief maken van het terrein door beton eruit te halen en doorlatend materiaal erin te doen.”
Ook komen er op het terrein een groene wandelroute, een voedselbos en picknick- en lunchtafels zodat medewerkers buiten kunnen lunchen of vergaderen.
Verduurzaming als vliegwiel
“Als je eenmaal met zo’n onderwerp bezig gaat, zie je dat alle thema’s in elkaar vervlochten raken,” zegt Kruiter. “Je krijgt een vliegwieleffect én collectief bewustzijn.”
De collectieve aanpak heeft nog een belangrijk voordeel: financiering wordt toegankelijker. Daarnaast zijn er allerlei duurzaamheidsmaatregelen vanuit de overheid.
Ook private partijen tonen interesse. “Verzekeraars en banken melden zich al, omdat zij green deals willen afsluiten en moeten anticiperen op klimaatverandering. Ze staan welwillend tegenover investeren in dit soort projecten.”
De kracht van verbinding
Een onverwacht maar waardevol resultaat van het project is verder de toegenomen verbinding tussen ondernemers. Bolhuis: “In het begin waren we afwachtend. Eerst zien, dan geloven. We zijn allemaal eigen ondernemers. Je groet elkaar wel, maar de verbinding was er niet.”
“Nu zijn we verenigd en hebben we een ondernemersvereniging opgericht. Je voelt dat het enthousiasme begint te leven. We hebben al een paar keer bij elkaar gezeten met onder andere een nieuwjaarsborrel. Je merkt dat de contacten met de gemeente ook korter zijn geworden, waardoor dingen sneller klaargespeeld kunnen worden.”
Het project op Edama is een inspiratiebron voor andere bedrijventerreinen in de provincie Groningen, benadrukt Kruiter: “Wat hier gebeurt, kan overal toegepast worden. Het begint vaak klein – bij één ondernemer of een werkgroep – maar met de juiste ondersteuning groeit het uit tot iets groots.” Bolhuis kan zich daar helemaal in vinden en sluit af met een tip voor collega-ondernemers: “Begin met netwerken en zoek verbinding met andere ondernemers en de gemeente. Samenwerking loont echt.”
Slimme Groninger ondernemers
Ondernemers in de provincie Groningen die ook graag hun bedrijventerrein willen verduurzamen en/of toekomstbestendig maken, kunnen contact opnemen met de aanjagers van Groningen Werkt Slim via www.groningenwerktslim.nl/bedrijventerreinen.
