In de haven van Lauwersoog staat een bedrijf dat al sinds 1968 een vaste waarde is voor de zeevisserij: CIV Lauwersoog. Ooit begonnen als coöperatie om vissers gezamenlijk visserijmaterialen in te laten kopen, is het bedrijf inmiddels uitgegroeid tot een veelzijdige organisatie met een winkel, een scheepswerf, vastgoed, een bunkerschip en een aandeel in de visafslag. “Toen ik begon, had ik geen idee hoe breed de activiteiten van CIV eigenlijk zijn,” vertelt directeur Bert Meijer, die in juni 2024 aantrad. “Van een fysieke winkel tot vastgoed en van scheepsonderhoud tot een snelgroeiende webshop: de omvang verraste me.”
De haven in transitie
De visserij verandert: veel schepen verdwijnen en de haven van Lauwersoog zoekt een nieuwe identiteit. Met het Wereld Erfgoed Centrum Waddenzee (WEC) in aanbouw, plannen voor zonnevelden en waterstofproductie, en de ambitie om energieneutraal te worden, krijgt duurzaamheid een steeds belangrijkere plek in het gebied. “Vanuit onze plek in Lauwersoog verdienen onze leden hun geld met de natuur,” zegt Bert. “Dat geeft ons een extra verantwoordelijkheid om zorgvuldig met onze omgeving om te gaan.”
Op pad met Groningen Werkt Slim
Via boekhouder Sander kwam CIV in contact met Groningen Werkt Slim. Energieadviseur Pieter van Haaren bezocht alle locaties in de haven. “Wat opviel aan CIV waren de vele panden met hun eigen type ruimtes. Ook de lange historie was vanuit duurzaamheidsperspectief interessant.” zegt Pieter. Vooral op locatie Haven 16 was veel winst te behalen. “We zagen bijvoorbeeld heaters in ruimtes met weinig warmtevraag. Daar kun je veel slimmer mee omgaan.”
Samen liepen Pieter en Sander door de panden. “Wat je vaak ziet,” legt Pieter uit, “is dat mensen pas echt actie ondernemen als ze samen met iemand kritisch naar hun pand kijken. Dan zie je ineens die kier in de deur, of die overbodig brandende boiler. Wij openen de ogen.” Bert herkent dat: “Je weet het ergens wel, maar pas als iemand je er echt op wijst, ga je het zien. Dan heb je het erover met elkaar, en dan ga je er ook iets mee doen.”
Tijdens de scan gaf Pieter van Groningen Werkt Slim meerdere praktische adviezen. “We hebben onder andere gekeken naar verwarming, isolatie en het slim benutten van de zonnepanelen die er al liggen,” vertelt hij. Voor de winkel en kantoorruimtes adviseerde hij lucht-lucht warmtepompen, zodat C.I.V. efficiënter kan verwarmen zonder gas. Ook bleek dat het dak op termijn vernieuwd moet worden – een uitgelezen kans om het meteen te isoleren én witte dakbedekking aan te brengen. “Dan sla je drie vliegen in één klap: isolatie, verkoeling én betere prestaties van je zonnepanelen.”
Kleine stappen, groot verschil
C.I.V. heeft inmiddels besloten om in de winkel over te stappen op airco-verwarming en kijkt samen met installateurs naar verdere stappen. “We beginnen klein,” zegt Bert, “maar wel concreet. Het moet werkbaar blijven, en dat kan zo prima. De bewustwording is duidelijk gegroeid,” zegt Bert. “We willen niet alleen zeggen dat we duurzaamheid belangrijk vinden, we moeten het ook laten zien.” –
Voorbeeldfunctie
Volgens Pieter is CIV een inspirerend voorbeeld. “Ze zitten in een dynamische omgeving, nemen hun verantwoordelijkheid en willen leren. Dat maakt ze een voorbeeld voor andere bedrijven in de regio.”
Bert: “We worden gedreven door wat er om ons heen gebeurt. Als je ziet dat vissoorten als kabeljauw en tong noordwaarts trekken, dan weet je: we móeten wel veranderen. Duurzaamheid is hier geen modewoord, het is echt een kwestie van overleven.”
Een duurzame coöperatie
De duurzaamheidsplannen van CIV en het havengebied blijven de komende tijd nog volop in ontwikkeling. Groningen Werkt Slim blijft in contact en stimuleert het bedrijf om de conclusies uit het rapport concreet te maken. “We komen er altijd op terug en vragen na: heb je het rapport gelezen? Wat ga je ermee doen? Kunnen we nog ergens mee helpen?”
Bij CIV staat duurzaamheid inmiddels op de MT-agenda. “We willen niet achterblijven in deze omgeving,” besluit Bert. “Het is aan ons om te laten zien dat verduurzamen ook voor een coöperatie als de onze werkt. We willen het goede voorbeeld geven. Voor onze leden, voor de haven en voor de wereld.”
Klein beginnen, groot besparen: 5 adviezen uit de scan
- Dakisolatie in combinatie met witte dakbedekking Hierdoor blijft het binnen koeler in de zomer én warm in de winter, wat comfort en rendement verhoogt.
- Vervang gasgestookte verwarming door lucht-lucht warmtepompen (airco-units) In kantoor en winkel voor efficiënte verwarming, met gebruik van eigen zonnestroom.
- Optimaliseer bestaande CV-installaties (als tussenoplossing) Zet aanvoertemperatuur op 60 graden, pas klokregeling toe en isoleer leidingen.
- Verbeter kierdichting en sluit deuren automatisch Bijvoorbeeld deurdrangers in de kantine en magazijnen om warmteverlies te voorkomen.
- Plaats zonnepanelen (op termijn) Met witte dakbedekking als voorbereiding én dakvernieuwing, voor een betere opbrengst en eigen energievoorziening.