Drachten: trots op De Stijl

Drachten viert dit jaar uitbundig de banden die de plaats heeft met de beroemde kunststroming De Stijl. Gemeente Smallingerland, Museum Dr8888 en tal van Drachtster ondernemers sloegen de handen ineen om er iets moois van te maken en Drachten letterlijk ‘in stijl’ te brengen. Vraag is: wat is de Stijl eigenlijk? En: hoe zat het ook al weer met die band tussen Drachten en deze kunststroming? OF dook in de kunstgeschiedenis.

De Stijl is een beroemd geworden Nederlandse kunstbeweging, vernoemd naar het in 1917 in Leiden opgerichte tijdschrift De Stijl. De belangrijkste leden van De Stijl waren Theo van Doesburg, Piet Mondriaan. Laatstgenoemde is internationaal gezien wel de beroemdste.

De leden van De Stijl streefden naar een radicale hervorming van de kunst. Je zou kunnen zeggen: een versobering van beeldtaal (maar ook architectuur), onder invloed van tal van technische, wetenschappelijke en sociale veranderingen in de wereld. In de schilderijen en ontwerpen van De Stijl vind je dit terug door strakke (rechthoekige) vormen en uit het gebruik van een minimum aan primaire kleuren, zoals rood, geel, blauw, gecombineerd met zwart, wit en grijs. De kunstgroep is zo beroemd geworden dat het honderdjarig bestaan Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) heeft besloten er een internationale campagne tegen aan te gooien.

Banden met Drachten
Het is rondom 1920 dat de nieuwe kunststromingen De Stijl en Dada (kunststroming, vooral bekend geworden door ietwat absurdistische en vernieuwende creaties, red.) hun weg naar Drachten vinden, dit door een bijzondere vriendschap tussen architect en schilder Theo van Doesburg en twee broers uit Drachten: Evert en Thijs Rinsema. Evert Rinsema is dichter. Thijs Rinsema is schilder. Hij schildert het liefst eenvoudige alledaagse voorwerpen die hij modelleert naar de principes van het kubisme en De Stijl. Door de vriendschap met de gebroeders Rinsema komt Theo van Doesburg in contact met de gemeente-architect Cees Rienks de Boer. Theo van Doesburg ontwerpt voor 16 middenstandswoningen aan de Torenstraat (Papegaaienbuurt) en de Landbouwwinterschool een kleuroplossing. Ook ontwerpt Van Doesburg op verzoek van De Boer glas-in-loodramen voor de Christelijke ULO en de Landbouwwinterschool.

Museum Dr8888
Museum Dr8888 bezit een belangrijke verzameling werken van deze roemruchte avant-gardestromingen van de 20ste eeuw. In het Stijljaar worden er vier grote (internationale) tentoonstellingen georganiseerd waarvan de tweede recent is geopend. Deze tentoonstelling bestaat uit o.a. kleurontwerpen, glas-in-loodramen, schilderijen en poëzie van kunstenaars als Theo van Doesburg, Thijs en Evert Rinsema. Bijna alle ontwerpen van Theo van Doesburg in Drachten zijn voor het eerst bij elkaar te zien. En vanaf juni 2017 heeft Drachten er een nieuw stijlicoon bij: het Van Doesburg-Rinsemahuis, met meubels en werken van Thijs Rinsema en ontwerpen van Theo van Doesburg.

Ondernemers
Wie Drachten bezoekt merkt dat de stad trots is op het verleden. In het centrum ziet de bezoeker de Stijl in de etalages verschijnen. Het geeft letterlijk kleur aan een stijlvol centrum. Ook zijn er door ondernemers producten als stijlbonbons, een stijl kledinglijn en krukjes, ontwikkeld. Letterlijk tientallen ondernemers doen mee, zo vernemen we van centrummanager Trea Westra. En: er staan tal van evenementen op het programma. Wie er meer van wil weten kan even kijken op de website ‘Drachten wil je meemaken’.